انواع سیستم اطفا حریق کدامند؟ اتوماتیک و سقفی

بررسی انواع سیستم اطفا حریق

آتش سوزی، حادثه ای است که در پی یک خطای کوچک ممکن است خسارات عمده ای را به ساختمان شما وارد کند. به عنوان یک مالک که به ایمنی آتش سوزی اهمیت می دهد، احتمالا می دانید که سیستم های اطفاء حریق برای جلوگیری از گسترش آتش و محافظت از دارایی های ارزشمند شما، دستگاه هایی حیاتی هستند. شاید شما این نکته را ندانید که استفاده از دستگاه نادرست برای اطفای حریق منزل شما، ممکن است آسیب جانی بیشتری از آتش سوزی به همراه داشته باشد! در ادامه این مقاله برخی از رایج ترین انواع سیستم اطفا حریق که برای افراد داخل ساختمان شما ایمن هستند، آورده شده است.

سیستم های اطفاء حریق اسپرینکلر سقفی

یکی از رایج ترین انواع سیستم های حفاظت آتش از آب برای خاموش کردن آتش استفاده می کند. احتمالاً سیستم های اسپرینکلر را در بسیاری از مشاغل و برخی خانه ها دیده اید. آب در یک مخزن قرار دارد و یا به منبع آب متصل است.

این سیستم آتش را تشخیص می دهد و یک مه آب یا آب با فشار را برای خاموش کردن آتش، بر روی محل آتش سوزی اسپری می کند. بزرگترین مزیت این است که در مقایسه با انواع دیگر ارزان است و به راحتی قابل تعویض است، اما در مقابل نیز می تواند باعث آسیب های جدی توسط آب شود و نباید در اطراف وسایل الکترونیکی استفاده شود.

سیستم های مهار آتش فوم شیمیایی

یکی از رایج‌ترین مکان‌هایی که آتش‌سوزی رخ می‌دهد، در آشپزخانه است که معمولا دلیل آن یک اشتباه آشپزی یا روغن داغ است. سیستم های فوم شیمیایی برای این نوع آتش سوزی ها طراحی شده اند. آسیب رسانی آن کمتر از آب است و به راحتی قابل استفاده هستند. این سیستم همچنین گرانتر از چندین سیستم دیگر است و به لوله کشی و اتصالات ساخته شده از فولاد ضد زنگ نیاز دارد.

لوله تشخیص حرارت پنوماتیک

کپسول های آتش نشانی وسایل اطفاء حریق متداول هستند، اما نحوه استفاده از آنها به صورت دستی است. لوله تشخیص حرارت پنوماتیک یک سیستم اطفای حریق همراه با سیستم تشخیص حریق است. هنگامی که دما به حد معینی می رسد، سوراخ کوچکی در لوله ایجاد می کند و فوم خاموش کننده آتش را خاموش می کند.

این یک روش ارزان است و به راحتی نصب می شود، اما فقط در آتش سوزی های کوچک موثر است. همچنین قابلیت انتقال راحت به مکان دیگر را نیز دارد.

سیستم های فوم-آب

سیستم فوم پاش در مناطقی که مهار آب ممکن نیست مانند ترانسفورماتورها و مخازن روغن استفاده می شود. هنگامی که آتش سوزی تشخیص داده می شود، آب با فوم مخلوط می شود و برای خاموش کردن آتش مورد استفاده قرار می گیرد. این روش برای مناطق بیرونی عالی است، اما نیاز به تمیز کردن پس از مهار آتش دارد.

سیستم های اطفای حریق گازی

سه دسته رایج از سیستم های اطفای حریق با عامل گازی وجود دارد. این گازها، گازهای بی اثر، مواد شیمیایی پاک کننده و سیستم های دی اکسید کربن هستند. هر نوع دارای خواص منحصر به فردی است که ممکن است در انواع مختلف آتش سوزی استفاده شود.

گازهای بی اثر

گازهای بی اثر مانند نیتروژن، اینرژن و آراگونیت از مهارکننده های آتش بسیار مفید هستند. این گاز ها می توانند آتش را با خفه کردن، جابجایی یا کاهش اکسیژن خاموش کنند. معمولاً، آب باعث آسیب رسانی به مکان های دارای تجهیزات الکترونیکی مانند اتاق سرور می‌شود. گازهای بی اثر برای موقعیت هایی که تجهیزات ارزشمند یا حساس نیاز به محافظت دارند ایده آل هستند.

دی اکسید کربن

سیستم های اطفاء حریق دی اکسید کربن شاید قدیمی ترین سیستم های مهار آتش پاک موجود باشد. CO2، همانطور که معمولاً از آن یاد می شود، از اوایل دهه 1900 در سیستم ها استفاده شده است. این سیستم در مقایسه با سایر عوامل تمیز ارزان تر است و می تواند در سیلاب کامل یا کاربردهای محلی استفاده شود. اما نکته منفی این است که دی اکسید کربن با اکسیژن خاموش می شود و در برخی موارد می تواند موقعیت هایی را ایجاد کند که برای پرسنل داخل ساختمان خطرناک باشد. بنابراین، معمولاً مشمول چندین ملاحظات ایمنی است. دی اکسید کربن برای سیستم های صنعتی که در آن خطرات ایمنی قابل مدیریت هستند استفاده می شود.

شیمیایی

سیستم‌های عامل تمیز شیمیایی مانند سیستم‌های گاز بی‌اثر هستند که گاز را تخلیه و پراکنده می‌کنند. ین سیستم ها از طریق جذب گرما خاموش می شوند و هیچ اثری باقی نمی گذارند، که به معنای آسیب اضافی به تجهیزات وارد نمی کنند. این سیستم‌های اطفاء حریق سخت‌افزار کمتری دارند و هزینه نصب کمتری نیاز دارند.

عوامل موثر در انتخاب سیستم اطفای حریق

هر نوع محلول اطفاء حریق مزایای خاص خود را دارد. بسته به اولویت مکان مد نظر شما، لازم است از سیستم مناسب استفاده کنید.

مقرون به صرفه بودن: با معرفی اخیر سیستم های مه آب کم فشار، مه آب به یک روش مقرون به صرفه برای مهار آتش تبدیل شده است.

دوستی با محیط زیست: حدود 30 سال پیش، پتانسیل تخریب لایه لایه ازن هالوژن منجر به توقف فعالیت آن به عنوان سیستم اطفاء حریق شد. امروزه گزینه های بسیار سبزتری در دسترس هستند. سیستم‌های مبتنی بر آب و سیستم‌های گاز بی‌اثر سبزترین گزینه‌های موجود هستند، زیرا آب و گاز بی‌اثر مواد طبیعی هستند که ما از محیط استخراج می‌کنیم و برای استفاده در مهار آتش مهار می‌کنیم.

انعطاف پذیری طراحی: سیستم های گاز بی اثر به دلایل تخصصی و فنی انعطاف پذیرترین گزینه های طراحی را ارائه می دهند.

خرابی/پاکسازی: سیستم‌های اطفاء حریق خطر ویژه همگی یک مزیت اصلی را نسبت به سیستم‌های آب پاش سنتی دارند: حداقل تمیز کردن و خرابی.

آب پاش های سنتی می توانند به اندازه آتش سوزی به ساختمان یا دارایی های حیاتی آن آسیب وارد کنند

برعکس، یک عامل تمیز شیمیایی یا گاز بی‌اثر می‌تواند آتش را به‌سرعت با از دست دادن کسب‌وکار بسیار کمی در نتیجه خرابی خاموش کند.

استاندارد ها و تاییدیه ها: تمامی سیستم‌های عامل پاک توسط آژانس‌های اصلی استانداردهای حفاظت از آتش‌سوزی و آژانس‌های سیاست زیست محیطی تأیید شده‌اند.

کدام سیستم های اطفاء حریق برای چه مکانی مناسب اند؟

هر مکانی با توجه به خطرات آتش سوزی در کلاس های مختلف، نیاز به سیستم اطفای حریقی دارند که کمترین آسیب را وارد کند.

برنامه های تجاری: شامل مهمانخانه ها و هتل ها، مدارس، کتابخانه ها و ساختمان های اداری و…. این فضاها اغلب دارای فعالیت های متفاوتی هستند هستند که هر کدام نیازها و اولویت های منحصر به فرد خود را برای اطفاء حریق دارند. به عنوان مثال، یک مرکز مراقبت های بهداشتی ممکن است از مه آب برای محافظت از اتاق ها، مناطق مشترک و ژنراتورهای پشتیبان، و از یک عامل شیمیایی مانند برای اتاق های سرور و تجهیزات پزشکی الکترونیکی مانند MRI استفاده کند. ارائه دهندگان سیستم های اطفای حریق پیشرفته، مانند شرکت کارن می توانند به تعیین موثرترین راه حل های سفارشی برای مکان های تجاری کمک کنند.

کاربردهای صنعتی: شامل کارخانه ها و ماشین آلات. سیستم های مه آب و CO2 به دلیل مقرون به صرفه بودن و انواع خطراتی که بیشتر در این محیط ها یافت می شوند، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.

به عنوان مثال، مه آب در سرکوب خطرات آتش سوزی کلاس B، مؤثرتر است. C02 برای کاربردهای موضعی در ماشین‌های خاص یا بخش‌های خط مونتاژ توصیه می‌شود.

مراکز حاوی سیستم های غیرقابل تعویض: شامل مراکز داده، امکانات مخابراتی، موزه‌ها و مکان‌های تاریخی، بانک ها و…. جایی که دارایی های حیاتی در آن وجود دارد. برای بیشترین حفاظت در این مکان ها، استفاده از عوامل گازی (شیمیایی یا بی اثر) ایده‌آل هستند.

سیستم اطفاء حریق چگونه کار می کند؟

یک سیستم اطفاء حریق دارای قطعات داخلی برای تشخیص آتش سوزی در اسرع وقت خواهد بود. این اجزا ابتدا وجود شعله و دود را توسط سنسور ها شناسایی می کنند. پس از آن، سیستم اعلام حریق، با روش های مختلف و مخصوص، اقدام به اعلام آتش سوزی می کند. بنابراین می توان آتش را قبل از اینکه فرصت گسترش پیدا کند مهار کرد. یک سیستم اطفاء حریق را می توان یک روش فعال در نظر گرفت زیرا سیستم در پاسخ به حضور آتش سریعا فعال می شود.

تفاوت بین اسپرینکلر و سایر سیستم های اطفاء حریق چیست؟

هر دو سیستم اطفاء حریق و سیستم های اسپرینکلر می توانند آتش را کنترل یا خاموش کنند و هنگام تشخیص گرما یا دود فعال می شوند. با این حال، یک سیستم اطفاء حریق معمولا از آب استفاده نمی کند زیرا می تواند در انواع خاصی از آتش سوزی ها بی اثر باشد. اسپرینکلر ها معمولا سیستم های اتوماتیک سقفی رایجی هستند که برای خاموش کردن آتش و معمولا در منازل استفاده می شوند.

سیستم های اطفای حریق سقفی، می توانند شامل هریک از سیستم هایی که در بالا ذکر شد نیز باشند.

چرا از سیستم اطفاء حریق اتوماتیک استفاده کنیم؟

درست مانند یک سیستم سنتی، یک سیستم اطفاء حریق خودکار از عناصری تشکیل شده است که گرما و دود را تشخیص می دهد و یک بخشی از دستگاه نیز مربوط به مهار و خاموش کردن آتش می باشد. همچنین در اغلب این سیستم ها یک بخش برای فعال‌سازی دستی وجود دارد. در صورتی که سیستم خودکار راه‌اندازی نشود، می توان به صورت دستی از آن استفاده کرد.

مزیت اصلی سیستم اطفاء حریق خودکار این است که نیاز به فعال سازی یا دخالت انسان را از بین می برد. این نه تنها خطر ایمنی ساکنان را کاهش می دهد، بلکه برای خاموش کردن آتش در مناطق دورافتاده یا کمتر در دسترس یک ساختمان نیز مناسب است.

چه زمانی یک سیستم اطفاء حریق مورد نیاز است؟

معمولا ارزان ترین و پر استفاده ترین سیستم اطفای حریق، سیستم های آبی یا سیستم های اسپرینکلر هستند که در مکان های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. سایر سیستم های اطفاء حریق معمولا در ساختمان هایی نصب می شوند که ممکن است سیستم اسپرینکلر موثرترین روش حفاظت در برابر آتش در این مکان ها نباشد.

اگرچه هیچ الزام قانونی برای نصب سیستم های اطفاء حریق در اکثر مکان ها (جز مکان های مهم و حیاتی مانند پتروشیمی، اتاق سرور ادارات مهم و… ) وجود ندارد، صاحبان املاک، چه تجاری و چه مسکونی، مسئول محافظت از املاک و اموال خود در برابر آتش سوزی و ارزیابی خطر آتش سوزی هستند. این ارزیابی، چه به صورت داخلی یا خارجی انجام شود، نیاز به یک سیستم اطفا حریق را روشن می کند.بنابراین استفاده از یک سیستم اطفای حریق مطمئن، پیش از بروز حادثه، از اهمیت بالایی برخوردار است.